Τι είναι η γλουτένη και πως αντιμετωπίζεται η δυσανεξία σε αυτή

Η γλουτένη είναι μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στο σιτάρι, στην σίκαλη, στο κριθάρι και στην βρώμη.

Όταν τρώμε κάτι που περιέχει γλουτένη, ο οργανισμός μας παράγει αντιγλιαδινικά αντισώματα τα οποία έχουν σαν αποτέλεσμα την καταστροφή του εσωτερικού τοιχώματος του λεπτού εντέρου.

Τι είναι κοιλιοκάκη
Η κοιλιοκάκη ή αλλιώς celiac disease είναι η δυσανεξία στην γλουτένη. Είναι κληρονομική πάθηση και επειδή η ζημιά προκαλείται από το ανοσοποιητικό μας σύστημα θεωρείται αυτοάνοσο νόσημα. Παρότι ο αριθμός δεν μπορεί να μετρηθεί εύκολα γιατί είναι ένα νόσημα που δεν μπορεί να διαγνωσθεί εύκολα και πολλοί άνθρωποι το έχουν και δεν το ξέρουν στην Ελλάδα, έχουμε περίπου 1/2000-3000 στην Ιρλανδία 1/150-300 στις Η.Π.Α. 1/150-300 και σε χώρες της Ασίας 1/10000-20000.

Για να εκδηλωθεί η κοιλιοκάκη πρέπει να υπάρχει η γενετική προδιάθεση καθώς και να καταναλώνουμε τροφές που εμπεριέχουν γλουτένη. Βέβαια, ακόμα και τότε υπάρχει περίπτωση το άτομο να μην νοσήσει παρά μόνο όταν κάποιος άλλος παράγοντας θα πυροδοτήσει την κοιλιοκάκη είτε αυτό είναι κάποια ιογενείς λοίμωξη είτε οποιαδήποτε άλλη αιτία. Η κοιλιοκάκη εμφανίζεται συχνά στα βρέφη όταν θα αρχίσουν να τρώνε κρέμες που εμπεριέχουν γλουτένη, αλλιώς σε μεγαλύτερη ηλικία όταν οι συνθήκες πυροδοτήσουν την πάθηση.

Από την παραγωγή των αντιγλιαδινικών αντισωμάτων προκαλείται λείανση ή αδρανοποίηση των λάχνων του λεπτού εντέρου που είναι υπεύθυνες για την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών, βιταμινών, ιχνοστοιχείων κ.α. δημιουργώντας έτσι πρόβλημα στην ομαλή λειτουργία, στην συντήρηση και στην ανάπτυξη του οργανισμού καθώς επίσης και πολλές γαστρεντερικές διαταραχές.

Τα συμπτώματα που έχουν παρατηρηθεί ανάλογα με την ηλικία ποικίλουν
Βρέφη: Γαστρεντερικές διαταραχές, συχνές διάρροιες, μεγάλες και εξαιρετικά δύσοσμες κενώσεις και στασιμότητα ή απώλεια βάρους.
Παιδιά: Εκτός από όλα τα παραπάνω μπορεί να σημειωθούν επίσης και ναυτίες, ανορεξία, έμετος, αναιμία, δερματίτιδα, αύτρες στο στόμα καθώς και είναι πιθανών να το παιδί να είναι πολύ οξύθυμο.
Ενήλικες: Στο αρχικό στάδιο ακόμα και αν η γαστρεντερικές διαταραχές είναι περιορισμένες και τα παραπάνω συμπτώματα πιο ήπια για το άτομο έχει ολοκληρωθεί οργανικά και σωματικά, μπορεί να έχουμε έντονο αίσθημα κόπωσης και αδιαθεσίας. Σαν συνέχεια από την μειωμένη απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών και των υπολοίπων που προαναφέραμε, μπορεί να εκδηλωθούν πολλές άλλες διαταραχές ποικίλης σοβαρότητας όπως για παράδειγμα οστεοπόρωση, άνοδος των τρανσαμινάσων στο αίμα, ψυχιατρική συμπτωματολογία και ερπητοειδής δερματίτιδα. Σε κάποιες περιπτώσεις παρατηρείται και η αδυναμία στο να χάσει κανείς κιλά.

Διάγνωση κοιλιοκάκης
Η διάγνωση αν και εφόσον παρατηρηθεί κάτι από όλα αυτά, και μας κάνει σε συνεργασία με τον γιατρό μας να υποπτευτούμε την κοιλιοκάκη, τότε ξεκινάει με μια εξέταση αίματος που ψάχνει για αντισώματα έναντι των: ρετικουλίνη, γλιαδίνη και ενδομυίου. Αν βρεθούν τα αντισώματα τότε πρέπει να γίνουν 3 βιοψίες του τοιχώματος του λεπτού εντέρου με την μέθοδο της γαστροσκόπησης, όταν κάνουμε δίαιτα με και χωρίς γλουτένη εναλλάξ.

Αντιμετώπιση κοιλιοκάκης
Η αντιμετώπιση είναι η δια βίου αυστηρή διατροφή χωρίς γλουτένη που επαναφέρει στην πρότερη κατάσταση του το τοίχωμα του λεπτού εντέρου, καθώς και φέρνει την πάθηση υπό έλεγχο. Μπορεί αρχικά να ακούγεται πολύ δύσκολο και τρομακτικό, μιας και τα προϊόντα χωρίς γλουτένη στην αγορά είναι τόσα πολλά. Το μόνο που χρειάζεται ωστόσο, είναι μια προσεγμένη διατροφή με αντικατάσταση των κανονικών τροφίμων με ίδια χωρίς γλουτένη.

Το μεγάλο πρόβλημα τελικά δεν είναι το να βρει κανείς προϊόντα χωρίς γλουτένη αλλά να αποφύγει προϊόντα που έχουν κρυμμένη γλουτένη όπως π.χ. mix πιπεριού. Αλλο ένα πρόβλημα που πρέπει να προσέξετε είναι να μην χρησιμοποιείτε τα ίδια σκεύη για να μαγειρέψετε π.χ. μακαρόνια χωρίς γλουτένη και κανονικά μακαρόνια, αν το σκεύος πρώτα δεν πλυθεί πολύ προσεκτικά. Η νομοθεσία πλέον υποχρεώνει τις εταιρείες να αναγράφουν την ύπαρξη της γλουτένης στην συσκευασία. Επίσης πολλά καταστήματα πλέον έχουν ειδικούς διαδρόμους με προϊόντα χωρίς γλουτένη με εμφανή την επιγραφή gluten free.

Αν έχετε την υποψία συμβουλευτείτε έναν γιατρό και αν έχετε κοιλιοκάκη απλά αλλάξτε τον τρόπο διατροφής σας αδυνατίστε και νιώστε πάλι υγιείς.

Τρόφιμα χωρίς γλουτένη
- Γάλα πλήρες, άπαχο, εβαπορέ, σκόνη. Γιαούρτι φυσικό, κρέμα γάλακτος.
- Όλα τα είδη κρέατος, ψαριών, πουλερικών, φρέσκων ή κατεψυγμένων. Αυγά και τα περισσότερα τυριά.
- Βούτυρο γάλακτος, μαργαρίνη, ελαιόλαδο, φυστικοβούτυρο, Μαγειρικό λίπος, ελιές.
- Όλα τα είδη φρούτων φρέσκων, ξηρών.
- Όλα τα φρέσκα λαχανικά.
- Όλα τα όσπρια, δηλαδή φακές, ρεβύθια, κτλ.
- Ανάλατοι ξηροί καρποί. Σουσάμι και ταχίνι
- Ρύζι, αλεύρι από ρύζι, δημητριακά με βάση το ρύζι. Καλαμπόκι, καλα μποκάλευρο, πατάτα, αλεύρι πατάτας, ταπιόλα, αλεύρι ταπιόκας, sago, αραρούτι, κεχρί, αλεύρι και προϊόντα χωρίς γλουτένη, φαγόπυρο, κεφίρ.

Τρόφιμα που ίσως περιέχουν κρυφή γλουτένη
- Ορισμένα είδη σοκολατούχου γάλακτος ή γάλακτος με δημητριακά ή γιαούρτια με φρούτα ή δημητριακά.
- Ορισμένα είδη αλλαντικών, π.χ. λουκάνικα, παριζάκι, κονσέρβες κρέατος, μίγμα τα κρέατος, ορισμένα είδη τυριών (ροκφόρ, blue cheece, τυριά υπό μορφή κρέμας).
- Μαγιονέζα εμπορίου, σάλτσες ντρέσινγκ για σαλάτες, κρέμες όχι φτιαγμένες από γάλα, μουστάρδες.
- Ορισμένα λαχανικά και φρούτα σε κονσέρβα π.χ. μανιτάρια με κρέμα, φασόλια με σάλτσα, λαχανικά με σάλτσα τυριού ή κατεψυγμένα με συντηρητικά.
- Σιτάρι, κριθάρι, σίκαλη, βρώμη και τα προϊόντα τους, πχ ψωμί, ζυμαρικά, φρυγανιές, παξιμάδια.
- Όσπρια σε κονσέρβα.
- Κέικς, μπισκότα, γλυκά με φύλλο και όλα όσα περιέχουν αλεύρι.
- Σούπες με ζυμαρικά ή αλέυρι, σούπες του εμπορίου.
- Ορισμένοι χυμοί ή ποτά με συντηρητικά ή πρόσθετα, μπύρα, βύνη και ποτά από βύνη.
- Ορισμένες τσίχλες, καραμέλες, γαριδάκια, τσιπς, σοκολάτες και ορισμένα φάρμακα.

Πηγή: ensomati.gr

2222banner

Τα συμπτώματα που «προδίδουν» την δυσανεξία στη γλουτένη

Η κοιλιοκάκη είναι μια πεπτική διαταραχή και μια αυτοάνοση ασθένεια.

Δεν είναι αλλεργία ή διατροφική δυσανεξία, παρόλο που μπορεί να παρουσιάσει μερικά από κοινά συμπτώματα με αυτές τις παθήσεις. Η κοιλιοκάκη προκαλείται από μια αντίδραση του οργανισμού στην γλουτένη, η οποία είναι μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στο σιτάρι, τη σίκαλη και το κριθάρι.

Η κοιλιοκάκη δεν μπορεί να θεραπευτεί και δεν υπάρχει φαρμακευτική αγωγή. Η μοναδική αντιμετώπιση είναι να κόψετε τελείως την γλουτένη από τη διατροφή σας.

Ένα άτομο που υποφέρει από κοιλιοκάκη μπορεί να βλάψει την εσωτερική επένδυση του εντέρου του, εάν καταναλώνει τροφές με γλουτένη. Εάν δεν ακολουθήσει μια διατροφή χωρίς γλουτένη σταθερά, η ασθένεια μπορεί να οδηγήσει σε διατροφικές ανεπάρκειες και συνδέεται με την οστεοπόρωση. Η κοιλιοκάκη συνδέεται επίσης με τον καρκίνο του λεπτού εντέρου και με ανεξήγητα προβλήματα γονιμότητας.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα στην κοιλιοκάκη συγχέονται κάποτε με άλλες πεπτικές παθήσεις, ή δυσανεξίες σε τρόφιμα. Εάν έχετε πρόβλημα με τροφές που περιέχουν γλουτένη, μπορεί να αντιληφθείτε αυτά τα συμπτώματα:

Διάρροια
Φούσκωμα
Μετεωρισμός (υπερβολικά αέρια στο εντερικό σύστημα)
Δυσκοιλιότητα
Δυσπεψία

Τα πιο γενικά συμπτώματα της κοιλιοκάκης σε άτομα που τρώνε γλουτένη περιλαμβάνουν κόπωση, απροσδόκητη απώλεια βάρους, ή δυσκολία σύλληψης στις γυναίκες που θέλουν να μείνουν έγκυες.

Μερικοί άνθρωποι βιώνουν επίσης τσούξιμο στα χέρια και στα πόδια και πρήξιμο χεριών, ποδιών και πελμάτων (οίδημα).

Οι πάσχοντες από κοιλιοκάκη είναι πιθανό να εκδηλώσουν μια αντίδραση στην γλουτένη και να αναπτύξουν δερματικό εξάνθημα. Το εξάνθημα (το οποίο μπορεί να είναι κνησμώδες και να έχει μικρές φουσκάλες) είναι μια κατάσταση που ονομάζεται ερπητοειδής δερματίτιδα.

Ακόμη και αν οι άνθρωποι με κοιλιοκάκη, μειώσουν την ποσότητα τροφών με γλουτένη που καταναλώνουν, είναι πού πιθανό να μην εξαλείψουν τα συμπτώματα.

Επιπτώσεις

Η κοιλιοκάκη μπορεί να προκαλέσει σημαντικές επιπλοκές εάν δεν συμμορφωθεί ο ασθενής στις διατροφικές οδηγίες του γιατρού.

Προκαλούνται επιπλοκές συμπεριλαμβανομένης της δυσαπορρόφησης (όταν το σώμα δεν απορροφά πλήρως τα θρεπτικά συστατικά από τις τροφές), οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν άλλες καταστάσεις, όπως η σιδηροπενική αναιμία (αναιμία από έλλειψη σιδήρου) και οστεοπόρωση.

Η γλουτένη βρίσκεται στα ζυμαρικά, τα κέικ, τα δημητριακά, τα περισσότερα είδη ψωμιού, σε μερικές σάλτσες και σε μερικά έτοιμα γεύματα.

Bodybuilding και δυσανεξία στη γλουτένη

Η κοιλιοκάκη (CD) είναι μια αυτοάνοση διαταραχή με γενετική προδιάθεση στην οποία τα προσβεβλημένα άτομα αναπτύσσουν ανεπιθύμητες αντιδράσεις στη γλουτένη, μια πρωτεΐνη που περιέχεται στο σιτάρι, το κριθάρι και τη σίκαλη. Διαλυτά κλάσματα αλκοόλης που ονομάζονται προλαμίνες υπάρχουν στη γλουτένη και έχουν αναγνωριστεί ως γλιαδίνη (σιτάρι), σικαλίνη (κριθάρι) και χορδεϊνη (σίκαλη).

 

Αυτές οι ενώσεις πυροδοτούν μια φλεγμονώδη ανοσολογική απόκριση κατά μήκος του πεπτικού σωλήνα που μπορεί να βλάψει τα εντερικά κύτταρα υπεύθυνα για την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών. Τα πρώιμα συμπτώματα, όπως οι κοιλιακές κράμπες, το φούσκωμα και η διάρροια μπορεί να επιδεινωθούν σταδιακά με την παρατεταμένη έκθεση στη γλουτένη που οδηγεί στην κακή απορρόφηση των λιπών, σε σιδηροπενική αναιμία, απώλεια βάρους, δερματικά προβλήματα και οστεοπόρωση.

 

Τα συμπτώματα της κοιλιοκάκης είναι εξαιρετικά μεταβλητά και μπορεί να είναι σοβαρά ή ακόμη και απούσα σε ορισμένα άτομα. Αυτό που μπορεί να φαίνεται ως ευνοϊκή απώλεια βάρους σε μερικούς ανθρώπους θα πρέπει να εξεταστεί μαζί με άλλα συμπτώματα και την κατανάλωση προϊόντων σιταριού. Και αυτό επειδή πρόσφατες διαγνώσεις έχουν συσχετιστεί με αυξημένη πιθανότητα σοβαρών παθήσεων μελλοντικά στη ζωή, όπως κατάγματα και ανεπάρκεια σε λιποδιαλυτές βιταμίνες (A, D, E και K), όπως η νυχτερινή τύφλωση και το εύκολο μελάνιασμα.

 

Εντοπισμός Κοιλιοκάκης (CD)

 

Αναγνωρίζοντας τα πρώιμα σημάδια και συμπτώματα απαιτεί εμπειρία, μια επίσημη εκτίμηση του ιστορικού παρελθόντος ενός ατόμου και κλινική εξέταση από γιατρό. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε επαγγελματικές συμβουλές όταν αντιμετωπίζετε κοιλιακή δυσφορία, χαλαρές κινήσεις του εντέρου, αυξημένη κόπωση και απώλεια βάρους. Να σημειωθεί ότι αυτά τα συμπτώματα δεν είναι απολύτως ενδεικτικά της κοιλιοκάκης, καθώς η μόλυνση από μολυσμένα τρόφιμα και η δυσανεξία στη λακτόζη για παράδειγμα, μπορεί επίσης να είναι υπεύθυνα. Θα μπορούσε να γίνει μια εξέταση αίματος για την ανίχνευση αυτοάνοσων δεικτών που υποδηλώνουν κοιλιοκάκη, και επομένως, συχνά χρησιμοποιείται για την επιβεβαίωση μιας προσωρινής διάγνωσης. Αυτό τονίστηκε στο Journal of Athletic Training ότι πιστοποιημένοι εκπαιδευτές μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην προσπάθεια ανίχνευσης κοιλιοκάκης σε αθλητές. Ομοίως, είναι εξίσου σημαντικό τα υπεύθυνα άτομα που ασχολούνται με τον τομέα της φυσικής κατάστασης και της υγείας να αποκτήσουν γνώσεις σχετικά με την κοιλιοκάκη ώστε να συμβάλουν στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής των ασθενών πελατών τους, συγγενών ή φίλων.

 

Διατροφική θεραπεία για την κοιλιοκάκη

 

Η κοιλιοκάκη είναι μοναδική, επειδή η κύρια αιτία των κλινικών συμπτωμάτων της είναι γνωστή. Παρά το γεγονός ότι παράγοντες κινδύνου όπως η ηλικία, το φύλο και η γενετική δεν μπορούν να τροποποιηθούν, ελέγχοντας τον περιβαλλοντικό καθοριστικό παράγοντα μέσω της διατροφής χωρίς γλουτένη είναι σήμερα η πιο αποτελεσματική μέθοδος για την εξάλειψη των συμπτωμάτων και των μακροπρόθεσμων κινδύνων για την υγεία που σχετίζονται με τη δυσανεξία στη γλουτένη. Η γλουτένη βρίσκεται κυρίως στα ψημένα αγαθά, στους σπόρους, στα σιτηρά και στα συσκευασμένα τρόφιμα που υποβάλλονται σε επεξεργασία με τον ίδιο εξοπλισμό που περιέχουν τα προϊόντα σίτου. Σήμερα, είναι υποχρεωτικό για τους κατασκευαστές τροφίμων να αναγράφουν στην ετικέτα των προϊόντων τους, τη γλουτένη (συμπεριλαμβανομένων ιχνών) ή την ένδειξη «χωρίς γλουτένη». Το συνολικό ποσό της πρόσληψης γλουτένης δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 50mg ανά ημέρα κατά τη διάρκεια της θεραπείας και άνω των 100mg. Επομένως, η υιοθέτηση μιας αυστηρής διατροφής χωρίς γλουτένη είναι ζωτικής σημασίας για να διατηρήσετε τον κίνδυνο στο ελάχιστο. Μια καλά ισορροπημένη διατροφή με επαρκή ενεργειακή πρόσληψη είναι σημαντική για την καλή απόδοση στην προπόνηση. Έτσι, προγραμματίζοντας κάθε γεύμα θα διασφαλίσει την αποτελεσματική απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών. Μερικά άτομα με κοιλιοκάκη μπορεί να αναπτύξουν προσωρινά δυσανεξία στη λακτόζη. Επομένως, η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων θα πρέπει να διατηρείται στο ελάχιστο κατά την διάρκεια της θεραπείας. Η συμπερίληψη ενός πολυβιταμινούχου συμπληρώματος μπορεί επίσης να διευκολύνει τη βέλτιστη πρόσληψη θρεπτικών συστατικών, διατηρώντας παράλληλα τα επίπεδα ενέργειας. Τα περισσότερα συμπληρώματα πρωτεϊνών αυτές τις μέρες είναι εμπλουτισμένα με τις απαραίτητες βιταμίνες και ανόργανα συστατικά. Είναι προτιμότερα τα ποιοτικά αγνά προϊόντα χωρίςγλουτένη.

Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τα κοινά τρόφιμα που είναι πιθανόν να περιέχουν γλουτένη και πιθανά υποκατάστατα τους. Είναι σημαντικό να προσδιοριστούν προσεκτικά οι ετικέτες χωρίς γλουτένη για να είναι ασφαλή. Τρόφιμα όπως η βρώμη, η υδρολυμένη φυτική πρωτεΐνη ή πρωτεΐνη σόγιας, τα άμυλα (αραβόσιτο/ταπιόκα/ρύζι), τα καρυκεύματα και τα μπαχαρικά είναι αμφισβητήσιμα και θα πρέπει να επιλέγονται προσεκτικά για να διασφαλιστεί ότι δεν υποβάλλονται σε επεξεργασία σε μηχανήματα που περιέχουν σιτάρι.


Χωρίς Γλουτένη

Με Γλουτένη
Δημητριακά (αμάρανθος, φαγόπυρο, καλαμπόκι, κεχρί, κινόα, όλα τα είδη ρυζιού Δημητριακά (σιτάρι, σίκαλη, κριθάρι, όλυρα, τριτικάλε, σιμιγδάλι, βύνη)

Ψάρι

Ψημένα αγαθά που περιέχουν αλεύρι σίτου

Κρέας

Ζυμαρικά (από σιμιγδάλι)

Ξηροί καρποί

Όλα τα λαχανικά, συμπεριλαμβανομένων των βολβοειδή λαχανικών

Όσπρια

 

Κοιλιοκάκη και Bodybuilding

Οι συνταγματικές επιπτώσεις της κοιλιοκάκης μπορεί να είναι επιζήμιες για τις προσπάθειες σας στο bodybuilding χωρίς ένα σωστό σχέδιο διαχείρισης κυρίως μέσω των διαιτητικών αλλαγών και ενός καλού προγράμματος προπόνησης. Φαίνεται ότι τα άτομα με κοιλιοκάκη έχουν την πιο σκληρή διαδρομή. Ωστόσο, ένα συνετό μυαλό τροφοδοτημένο από γνώση και κίνητρο θα ξεπεράσει τυχόν εμπόδια στην επίτευξη του τελικού στόχου.

 

{fcomments}

ΤΡΟΦΙΜΑ ΧΩΡΙΣ ΓΛΟΥΤΕΝΗ

Είναι καλύτερα τα τρόφιμα χωρίς γλουτένη;

 

 
«Οταν ένα τρόφιμο δεν περιέχει γλουτένη, δεν είναι και συνώνυμο του υγιεινού» σου απαντά ο Mike Roussell, σύμβουλος διατροφής και συγγραφέας του The 6 Pillars of Nutrition. Η γλουτένη είναι απλώς μία πρωτεΐνη που περιέχεται στο σιτάρι, δεν είναι ανθυγιεινή ούτε επικίνδυνη. Υπάρχει, όμως, ένα σημαντικό ποσοστό ανθρώπων, που εμφανίζουν περίεργες ανοσολογικές αντιδράσεις σε αυτήν την πρωτεΐνη. Αν εμφανίζεις γαστρεντερικές διαταραχές όταν καταναλώνεις σιτηρά, όπως φούσκωμα, ρέψιμο ή ακόμα και εξάνθημα, τότε μάλλον είσαι κι εσύ ένας από αυτούς τους «άτυχους». Πώς θα το εξακριβώσεις, όμως; Ξεκίνα αρχικά να κρατάς ημερολόγιο, όπου θα σημειώνεις κάθε φορά που εκδηλώνεις τέτοια συμπτώματα σε συνδυασμό με το τι έφαγες και πότε το έφαγες. Αν διαπιστώσεις ότι κάθε φορά που υποφέρεις έχεις καταναλώσει γλουτένη, βγάλε την από τη διατροφή σου για δύο εβδομάδες. Μετά, επίστρεψε στη συνηθισμένη διατροφή σου για δύο ακόμα εβδομάδες. Αν τις τελευταίες δύο εβδομάδες αισθάνεσαι σημαντικά χειρότερα σε σχέση με τις προηγούμενες, ίσως θα πρέπει να εξορίσεις τη γλουτένη από τη διατροφή σου. Η τελική ετυμηγορία της ενοχής της γλουτένης μπορεί να έρθει μόνο από εξετάσεις αίματος, με τις οποίες ανιχνεύονται κάποια από τα υπεύθυνα αντισώματα, που προκαλούν εντεροπάθεια από γλουτένη ή αλλιώς κοιλιοκάκη. Φρόντισε όμως να καταναλώνεις κανονικά γλουτένη αρκετές ημέρες πριν κάνεις την εξέταση, ώστε να είναι αξιόπιστα τα αποτελέσματα.

www.menshealth.gr

ACTIVE BODY HEADER1

 

 

Τι είναι η γλουτένη; Θα βοηθήσει να αδυνατίσεις αν τη βγάλεις από τη διατροφή σου

Η λέξη αυτή αντηχεί σε όλο το star system τα τελευταία χρόνια, ως η μαγική διατροφική ανακάλυψη που θα λύσει όλα τα προβλήματα. Η Miley Cyrus, η Cate Blanchett και η Stacy Keibler είναι μόνο μερικές από τις επώνυμες που δηλώνουν φανατικές πολέμιοι της γλουτένης και πως από τη στιγμή που την έβγαλαν από τη διατροφή είδαν διαφορά τόσο στην υγεία, όσο και στη σιλουέτα τους. Είναι όμως η γλουτένη αυτή η... “ύπουλη” ουσία που χαλάει τη δίαιτα σου; Θα δεις διαφορά στο βάρος σου αν την αποκλείσεις από το φαγητό σου; 

Με τη βοήθεια της Κλινικού Διαιτολόγου Διατροφολόγου Αθηνάς Ρούνου απομακρύνουμε τη... θολούρα που υπάρχει γύρω από τη γλουτένη και σου εξηγούμε τι ακριβώς είναι αλήθεια και τι όχι. 

Τι είναι όμως η γλουτένη;
Ας ξεκινήσουμε να λύνουμε τις απορίες αυτές εξηγώντας τι ακριβώς είναι η γλουτένη. Η γλουτένη δεν είναι τίποτε άλλο από μια πρωτεΐνη που υπάρχει σε μερικά δημητριακά όπως το σιτάρι, το κριθάρι και η σίκαλη και σε μικρότερο βαθμό στη βρώμη και είναι υπεύθυνη για το «φούσκωμα» του ζυμαριού του ψωμιού.

Και τι σημαίνει έχω δυσανεξία στη γλουτένη;
Υπάρχουν άτομα που έχουν εντεροπάθεια από δυσανεξία στη γλουτένη ή αλλιώς κοιλιοκάκη.Είναι μια χρόνια πάθηση του λεπτού εντέρου με κληρονομική προδιάθεση. Όταν τα άτομα αυτά καταναλώνουν γλουτένη εμφανίζουν συμπτώματα όπως διάρροια, εμετούς, απώλεια σωματικού βάρους, χρόνια κόπωση, ελλειπή ανάπτυξη λόγω δυσαπορρόφησης θρεπτικών συστατικών. Τα συμπτώματα της νόσου υποχωρούν αυτόματα όταν ο ασθενής ακολουθεί δίαιτα ελεύθερης γλουτένης (gluten free).



Τα συμπτώματα είναι πολλά και διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο. Γι' αυτό καλό είναι να μην βγάλεις συμπεράσματα έτσι απλά. Ο μόνος ασφαλής τρόπος να εξακριβώσεις αν έχει δυσανεξία, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Διατροφής, είναι να επισκεφτείς το γιατρό σου (έναν παθολόγο ή ένα διαιτολόγο) που θα σου συστήσει εξετάσεις αίματος. 

Δες στον πίνακα παρακάτω τροφές που περιέχουν γλουτένη:
/
*Σημείωσε πως η γλουτένη χρησιμοποιείται σε μια σειρά από επεξεργασμένα τρόφιμα ως συντηρητικό, γι' αυτό και βλέπεις πως υπάρχει σε τόσα είδη. Δεν είναι απαραίτητο να αποτελεί συστατικό σε όλα τα παραπάνω. Σε κάθε περίπτωση αναγράφεται στα συστατικά κάθε συσκευασμένης τροφής. 

Ποια τρόφιμα δεν έχουν γλουτένη;
Τροφές ελεύθερες γλουτένης είναι το φυσικό γιαούρτι, η κρέμα γάλακτος, όλα τα είδη κρέατος, πουλερικών, ψαριών, αβγών και τα περισσότερα είδη τυριών, όλα τα φρέσκα ή αποξηραμένα φρούτα, όλα τα φρέσκα λαχανικά, όλα τα όσπρια, το ρύζι, το ρυζάλευρο, οι πατάτες, το καλαμπόκι, το καλαμποκέλαιο, το κεχρί, οι ανάλατοι ξηροί καρποί. 



Επιπλέον, η βιομηχανία τροφίμων αντιλαμβανόμενη την ανάγκη των ατόμων με δυσανεξία στη γλουτένη να θέλουν να καταναλώνουν αγαπημένες, αλλά απαγορευμένες γεύσεις, προχώρησε στην παραγωγή προϊόντων χωρίς γλουτένη. Αυτά τα προϊόντα αναγράφουν στην συσκευασία τους ότι είναι χωρίς γλουτένη (ΧΓ).

Να την βγάλω απο τη διατροφή μου, ναι ή όχι;
Τώρα που έχεις μια εικόνα για το τι είναι η γλουτένη, αλλά και που θα τη συναντήσεις στη διατροφή σου, θες μια απάντηση. Έχει νόημα να την αποφεύγεις; “Σε φυσιολογικές καταστάσεις δεν υπάρχει λόγος να αφαιρέσουμε αποκλειστικά τη γλουτένη από τη διατροφή μας νομίζοντας ότι έτσι θα μειωθεί το βάρος ή ότι τελικά είναι αυτή υπεύθυνη για το πρήξιμο στη κοιλιά” εξηγει η διαιτολόγος. 

Και μάλιστα όπως σημειώνει το να μπεις σε μια διατροφή χωρίς γλουτένη, δίχως να υπάρχει προφανής λόγος μπορεί να σου προκαλέσει σοβαρά προβλήματα. “Το να αποκλείσουμε εξ’ ολοκλήρου τη γλουτένη από τη καθημερινότητά μας μπορεί να φέρει αντίθετα αποτελέσματα. Aν δεν υπάρχει καθόλου αυτή η πρωτεΐνη στον οργανισμό μας, αδρανοποιείται το ένζυμο που είναι υπεύθυνο για τη διάσπασή της και σε περίπτωση επιστροφής σε αυτή, δεν θα έχει το συγκεκριμένο ένζυμο τη ικανότητα να λειτουργήσει όπως πρέπει. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να φέρει συμπτώματα όπως αέρια, δυσφορία και πρήξιμο στη κοιλιά μας". 

Μήπως η γλουτένη είναι αθώα;
Να και κάτι καινούριο που έχει ενδιαφέρον. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν πως το πρήξιμο στην κοιλιά μπορεί να μην είναι εξαιτίας της γλουτένης, αλλά κάποιων υδατανθράκων. Οι υδατάνθρακες αυτοί, λέγονται υδατάνθρακες κοντής αλυσίδας. “Bρίσκονται σε τροφές που περιέχουν και γλουτένη και υποβάλλονται σε ζύμωση στο έντερο, πράγμα που σημαίνει ότι τραβούν υγρά και παράγουν αέρια, παράγοντες που συμβάλλουν στο πρήξιμο και τις άλλες στομαχικές διαταραχές” αναφέρει η κα. Ρούντου

Ποιες τροφές έχουν υδατάνθρακες κοντής αλυσίδας; Μέλι, μήλα, αχλάδια, κρεμμύδια, σκόρδο, λάχανο, φακές και γλυκαντικά είναι κάποιες από τις τροφές που θα μπορούσαν να προκαλέσουν φούσκωμα και δυσφορία. 
“Άρα μια διατροφή ισορροπημένη στη κατανάλωση προϊόντων με αλεύρι και μειωμένη σε τροφές που είναι πλούσιες σε υδατάνθρακες κοντής αλυσίδας θα μπορούσε να μειώσει τα δυσάρεστα συμπτώματα” σημειώνει η διαιτολόγος. 

 

http://www.tlife.gr/

 

{fcomments}

Δίαιτα χωρίς γλουτένη: Η νέα τάση στο αδυνάτισμα

Του Αναστάσιου Παπαλαζάρου MSc

Το φαινόμενο της παχυσαρκίας έχει πάρει επιδημικές διαστάσεις, καθώς 6 στους 10 συνανθρώπους μας έχουν βάρος υψηλότερο από το φυσιολογικό, αλλά το σημαντικότερο ίσως είναι η αδυναμία εύρεσης μιας αποτελεσματικής δίαιτας, ενός τρόπου που θα επιδρούσε αποτελεσματικά στην μείωση και διατήρηση του βάρους.

 
Το κενό αυτό, παράλληλα με την ματαιόδοξη φύση του ανθρώπου για αναζήτηση μιας εύκολης λύσης, προσφέρουν πρόσβαση στη «συνωμοσιολογία» και στην «εφευρετικότητα» αποθεώνοντας θεωρίες χωρίς απόλυτο επιστημονικό έρεισμα. Μια από αυτές τις κατηγορίες είναι η δίαιτα χωρίς γλουτένη (gluten-free diet) που το τελευταίο διάστημα έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής στους χώρους της απανταχού ευπιστίας των ανθρώπων με παραπάνω κιλά κι όχι μόνο.
 
Ας δούμε όμως πολύ σύντομα τι είναι η γλουτένη. Πρόκειται για μία πρωτεΐνη που βρίσκεται στο σιτάρι, τη σίκαλη, το κριθάρι και στη βρώμη και συνεπώς ότι παρασκευάζεται από τα παραπάνω υλικά όπως ζυμαρικά, ψωμί, κέικ, μπισκότα, κράκερ, σούπες, δημητριακά πρωινού και πολλά άλλα περιέχει γλουτένη. Μάλιστα, για να ακριβολογούμε η γλουτένη είναι το σύνολο των πρωτεϊνικών συστατικών των τροφών που διακρίνονται σε δυο κατηγορίες: τις προλαμίνες και τις γλουτελίνες. Μια προλαμίνη, η γλιαδίνη, που συναντάται στο σιτάρι είναι κυρίως υπεύθυνη για τη δυσανεξία στη γλουτένη. Αξίζει να σημειώσουμε ότι η κολλώδης μάζα που προκύπτει όταν αναμειγνύουμε αλεύρι και νερό, οφείλεται στη γλιαδίνη.
 
Σε ορισμένα άτομα η έκθεση στη γλιαδίνη και γενικότερα στις προλαμίνες της γλουτένης προκαλεί μία φλεγμονώδη αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος που οδηγεί στην καταστροφή του εσωτερικού (και πιο συγκεκριμένα των λαχνών) του λεπτού εντέρου. Αυτό παρεμποδίζει την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών οδηγώντας σε συμπτώματα όπως διάρροια, κόπωση, αναιμία, απώλεια βάρους που συνιστούν την πάθηση που ονομάζεται κοιλιοκάκη (Celiac disease).
 
Όμως, εκτός από τη σοβαρή πάθηση της κοιλιοκάκης, ένα μεγάλο κομμάτι του ιατρικού κόσμου αποδίδει ένα σύνολο συμπτωμάτων όπως διάρροια, φούσκωμα, δυσφορία, κόπωση, πονοκέφαλος, ομιχλώδης σκέψη (brain fog), σε μια λιγότερο σοβαρή κατάσταση: την «ευαισθησία στη γλουτένη» (Non-Celiac Gluten Sensitive, ή NCGS). Ωστόσο η επιστημονική κοινότητα δεν συμφωνεί με την αποτελεσματικότητα της αποφυγής κατανάλωσης τροφών με γλουτένη. Πρόσφατη μελέτη (Αύγουστος 2013) στο επιστημονικό περιοδικό Gastroenterology έδειξε ότι κάτι τέτοιο δεν ωφέλησε τα άτομα που ισχυρίζονταν ότι είχαν «ευαισθησία στη γλουτένη», ενώ η Mayo Clinic σε επίσημη θέση της τον προηγούμενο μήνα, τονίζει ότι δεν υπάρχει διαγνωστικό τεστ που να προσδιορίζει την ευαισθησία στο σιτάρι, ενώ η δίαιτα ελεύθερης γλουτένης πιθανώς να μειώνει την πρόσληψη φυτικών ινών δημιουργώντας δυσκοιλιότητα και φούσκωμα.
 
Το εντυπωσιακό όμως είναι η τεράστια αύξηση της βιομηχανίας των προϊόντων χωρίς γλουτένη. Το 2012 ξοδεύτηκαν στην Αμερική 4.2 δισεκατομμύρια δολάρια για τέτοια προϊόντα, ενώ η πρόβλεψη για το 2017 είναι ότι το νούμερο θα φτάσει στα 6.6 δις. δολάρια. Αν αναλογιστεί κανείς ότι τα προϊόντα αυτά κοστίζουν 242% περισσότερο, κατά μέσο όρο, από τα συμβατικά αντίστοιχα προϊόντα, γίνεται εύκολα αντιληπτό το τεράστιο κέρδος που διακυβεύεται. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του παραλογισμού και της μανίας για τέτοια προϊόντα αρκεί να δούμε πως μόνο 1 στους 133 πάσχει από κοιλιοκάκη, 1 στους 16 μπορεί να έχει μια όχι σοβαρή ευαισθησία και όμως το 29% του πληθυσμού χρησιμοποιεί τέτοια προϊόντα, καθώς πιστεύει ότι τον βοηθούν.
 
Η απώλεια βάρους αποτελεί μια σοβαρή υπόθεση και θα πρέπει να την αντιμετωπίσουμε με συστηματική αλλαγή των διατροφικών μας συνηθειών και του τρόπου ζωής μας γενικότερα, χωρίς να ανατρέχουμε σε «δονκιχωτικές» τεχνικές, συχνά επιζήμιες για την υγεία μας.

 
Αναστάσιος Παπαλαζάρου MSc
Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
Επιστημονικός Διευθυντής Νutrimed
www.nutrimed.gr

Πηγή: Ygeiaonline.gr
 
 
 
 
 

 

 

Δίαιτα χωρίς γλουτένη: η νέα τάση στο αδυνάτισμα

Η γλουτένη είναι μία πρωτεΐνη που βρίσκεται στο σιτάρι, τη σίκαλη, το κριθάρι και στη βρώμη και συνεπώς ότι παρασκευάζεται από τα παραπάνω υλικά όπως ζυμαρικά, ψωμί, κέικ, μπισκότα, κράκερ, σούπες, δημητριακά πρωινού και πολλά άλλα περιέχει γλουτένη. Μια προλαμίνη, η γλιαδίνη, που συναντάται στο σιτάρι είναι κυρίως υπεύθυνη για τη δυσανεξία στη γλουτένη.



Το φαινόμενο της παχυσαρκίας έχει πάρει επιδημικές διαστάσεις, καθώς 6 στους 10 συνανθρώπους μας έχουν βάρος υψηλότερο από το φυσιολογικό, αλλά το σημαντικότερο ίσως είναι η αδυναμία εύρεσης μιας αποτελεσματικής δίαιτας, ενός τρόπου που θα επιδρούσε αποτελεσματικά στην μείωση και διατήρηση του βάρους.

Το κενό αυτό, παράλληλα με την ματαιόδοξη φύση του ανθρώπου για αναζήτηση μιας εύκολης λύσης, προσφέρουν πρόσβαση στη «συνωμοσιολογία» και στην «εφευρετικότητα» αποθεώνοντας θεωρίες χωρίς απόλυτο επιστημονικό έρεισμα. Μια από αυτές τις κατηγορίες είναι η δίαιτα χωρίς γλουτένη (gluten-free diet) που το τελευταίο διάστημα έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής στους χώρους της απανταχού ευπιστίας των ανθρώπων με παραπάνω κιλά κι όχι μόνο.

Ας δούμε όμως πολύ σύντομα τι είναι η γλουτένη. Πρόκειται για μία πρωτεΐνη που βρίσκεται στο σιτάρι, τη σίκαλη, το κριθάρι και στη βρώμη και συνεπώς ότι παρασκευάζεται από τα παραπάνω υλικά όπως ζυμαρικά, ψωμί, κέικ, μπισκότα, κράκερ, σούπες, δημητριακά πρωινού και πολλά άλλα περιέχει γλουτένη. Μάλιστα, για να ακριβολογούμε η γλουτένη είναι το σύνολο των πρωτεϊνικών συστατικών των τροφών που διακρίνονται σε δυο κατηγορίες: τις προλαμίνες και τις γλουτελίνες. Μια προλαμίνη, η γλιαδίνη, που συναντάται στο σιτάρι είναι κυρίως υπεύθυνη για τη δυσανεξία στη γλουτένη. Αξίζει να σημειώσουμε ότι η κολλώδης μάζα που προκύπτει όταν αναμειγνύουμε αλεύρι και νερό, οφείλεται στη γλιαδίνη.

Σε ορισμένα άτομα η έκθεση στη γλιαδίνη και γενικότερα στις προλαμίνες της γλουτένης προκαλεί μία φλεγμονώδη αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος που οδηγεί στην καταστροφή του εσωτερικού (και πιο συγκεκριμένα των λαχνών) του λεπτού εντέρου. Αυτό παρεμποδίζει την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών οδηγώντας σε συμπτώματα όπως διάρροια, κόπωση, αναιμία, απώλεια βάρους που συνιστούν την πάθηση που ονομάζεται κοιλιοκάκη (Celiac disease).

Όμως, εκτός από τη σοβαρή πάθηση της κοιλιοκάκης, ένα μεγάλο κομμάτι του ιατρικού κόσμου αποδίδει ένα σύνολο συμπτωμάτων όπως διάρροια, φούσκωμα, δυσφορία, κόπωση, πονοκέφαλος, ομιχλώδης σκέψη (brain fog), σε μια λιγότερο σοβαρή κατάσταση: την «ευαισθησία στη γλουτένη» (Non-Celiac Gluten Sensitive, ή NCGS). Ωστόσο η επιστημονική κοινότητα δεν συμφωνεί με την αποτελεσματικότητα της αποφυγής κατανάλωσης τροφών με γλουτένη. Πρόσφατη μελέτη (Αύγουστος 2013) στο επιστημονικό περιοδικό Gastroenterology έδειξε ότι κάτι τέτοιο δεν ωφέλησε τα άτομα που ισχυρίζονταν ότι είχαν «ευαισθησία στη γλουτένη», ενώ η Mayo Clinic σε επίσημη θέση της τον προηγούμενο μήνα, τονίζει ότι δεν υπάρχει διαγνωστικό τεστ που να προσδιορίζει την ευαισθησία στο σιτάρι, ενώ η δίαιτα ελεύθερης γλουτένης πιθανώς να μειώνει την πρόσληψη φυτικών ινών δημιουργώντας δυσκοιλιότητα και φούσκωμα.

Το εντυπωσιακό όμως είναι η τεράστια αύξηση της βιομηχανίας των προϊόντων χωρίς γλουτένη. Το 2012 ξοδεύτηκαν στην Αμερική 4.2 δισεκατομμύρια δολάρια για τέτοια προϊόντα, ενώ η πρόβλεψη για το 2017 είναι ότι το νούμερο θα φτάσει στα 6.6 δις. δολάρια. Αν αναλογιστεί κανείς ότι τα προϊόντα αυτά κοστίζουν 242% περισσότερο, κατά μέσο όρο, από τα συμβατικά αντίστοιχα προϊόντα, γίνεται εύκολα αντιληπτό το τεράστιο κέρδος που διακυβεύεται. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του παραλογισμού και της μανίας για τέτοια προϊόντα αρκεί να δούμε πως μόνο 1 στους 133 πάσχει από κοιλιοκάκη, 1 στους 16 μπορεί να έχει μια όχι σοβαρή ευαισθησία και όμως το 29% του πληθυσμού χρησιμοποιεί τέτοια προϊόντα, καθώς πιστεύει ότι τον βοηθούν.

Η απώλεια βάρους αποτελεί μια σοβαρή υπόθεση και θα πρέπει να την αντιμετωπίσουμε με συστηματική αλλαγή των διατροφικών μας συνηθειών και του τρόπου ζωής μας γενικότερα, χωρίς να ανατρέχουμε σε «δονκιχωτικές» τεχνικές, συχνά επιζήμιες για την υγεία μας.
 

http://www.iatronet.gr